Xã hội ngày càng phát triển thì giới trẻ càng muốn quay về cội nguồn tìm kiếm và lưu truyền những giá trị truyền thống. Hôm nay Thích Tours sẽ đưa các bạn đến tham quan những làng nghề truyền thống Bình Định lâu đời nhé. Để các bạn có thể hình dung được cuộc sống sinh hoạt của những nơi đang giữ hồn dân tộc, giữ lửa cho thời đại.
1. Nón ngựa Phú Gia:
Làng nón ngựa Phú Gia – nơi sản xuất ra những chiếc nón có độ bền hàng chục năm. Nơi có những chiếc nón trị giá hàng chục triệu đồng. Nghe thôi là đã muốn lên xe về ngay làng nón ngựa Phú Gia của Phù Cát, tận mắt mục sở thị rồi đúng không nào?
Nằm sâu trong những con đường làng nhỏ, có một làng làm nón ngựa Phú Gia đến đã tồn tại trên IV thiên niên kỉ. Đến nay vẫn đang được các cụ ông cụ bà nghệ nhân miệt mài tạo ra những chiếc nón mới. Mỗi ngày đều đang cố gắng truyền nghề cho những người trẻ, thế hệ hậu bối muốn giữ gìn cái nghề truyền thống này.
1.1 Nguyên liệu tạo ra nón ngựa Phú Gia
Nón ngựa là chiếc nón có chóp bằng kim loại: vàng – bạc – đồng thể hiện sự phân cấp xã hội rõ ràng. Nón ngựa trước đây chỉ dành cho vua chúa đội. Nay trở thành quà lưu niệm, sản phẩm trưng bày, decor.
Làng còn có làm những chiếc nón đơn giản hơn, chóp là chùm chỉ ngũ sắc đẹp mắt. Dùng để đội hàng ngày, che nắng che mưa.
Hình ảnh những chiếc nón quen thuộc trên khắp các cánh đồng lúa Việt Nam trong những ngày mùa vàng trĩu hạt. Trong các phiên chợ quê, trong những show diễn Kí ức,… Tạo nên những bức tranh thật đẹp, thật yên ả và chứa đựng rất nhiều giá trị. Còn làng nón là còn những hình ảnh rất Việt Nam!
Địa chỉ: thôn Phú Gia, xã Cát Tường, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định
Làng Nón Ngựa Phú Gia – Nơi làm ra những chiếc nón nghìn đô
2. Bánh tráng Trường Cửu:
Trường Cửu có nghĩa là trường tồn, vĩnh cửu, người xưa đặt tên cho thức bánh tráng đặc sản này mang nhiều ngụ ý. Ý muốn làng nghề truyền thống này được duy trì và “sống” mãi theo thời gian.
Làng bánh tráng Trường Cửu đã có từ trăm năm nay. Từ chục nóc nhà làm bánh đến giờ là cả làng cả xã. Bánh Trường Cửu được làm từ gạo dẻo thơm ngon. Tiếng lành đồn xa, bánh tráng của làng đã vượt ra khỏi biên giới của tỉnh. Bây giờ cứ nhắc đến Trường Cửu là người ta lại nghĩ ngay đến bánh tráng.
Thử một lần đến làng làm bánh tráng mới thấy “nghệ cả củ”, điêu luyện chuyên nghiệp vô cùng. Lò làm bánh được đắp bằng đất nung. Phía có lò tráng bánh được đắp cao hơn, tạo thành ụ, bỏ một cái nồi kim loại thiết kế riêng. Bên trên nồi miệng rỗng, căng một lớp vải thật đặc biệt qua miệng.
2.1 Quá trình làm bánh tráng Trường Cửu
Nước trong nồi sôi các cô sẽ lấy cái muỗng chuyên dụng múc bột, đổ trên miếng vải, tráng đều tay lớp bột ấy bằng những cử chỉ dứt khoác. Tán tròn đều thành hình chiếc bánh rồi còn ít bột thừa sẽ được điền vào những chỗ mỏng, nhanh và chuẩn đến nỗi không một động tác thừa.
Phần miệng lò có một khoảng hở để cho trấu, lép và củi vào. Phía dưới cùng có một cái “miệng to” để tro cháy thoát ra, giữ độ thông khí cho lò trong quá trình làm bánh.
Bánh chín thì dở nắp ra. Bánh được lấy bởi một chiếc đũa tre dài, dẹp, mỏng. Lần chiếc đũa vào giữa bánh, lấy bánh ra khuôn nhẹ nhàng, treo lên một thanh gỗ.
Người có nhiệm vụ phơi bánh sẽ lấy bánh trải đều trên các vỉ đem đi phơi. Phơi dưới cái nắng một ngày là có ngay những chiếc bánh tròn đẹp, giòn rụm rồi. Bánh tráng có bánh tráng trong, bánh tráng mè đen- mè trắng, bánh tráng dừa sợi,…
Làng nghề bắt đầu nhịp sống từ tờ mờ sớm. Bột đã ngâm đêm trước, sáng đem xay, nhuốm lửa, đun nước, tráng bánh, phơi bánh. Những công đoạn tỉ mỉ ấy lặp lại ngày qua ngày. Mỗi người một việc, cùng nhau sinh sống, cùng nhau giữ lấy làng nghề.
Địa chỉ: thôn Trường Cửu, xã Nhơn Lộc, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định
Top 5 món ăn ngon nhất định phải thử tại Quy Nhơn
3. Bún Song Thằn
Bún Song Thằn của An Nhơn là đặc sản tiến vua ngày xưa của Bình Định. Bún Song Thằn là một loại bún khô, làm hoàn toàn từ đậu xanh nguyên chất 100%. Hương vị đặc biệt thơm ngon và hấp dẫn.
Bún Song Thằn có giá trị dinh dưỡng cao và rất tốt cho sức khỏe. Làm từ đậu nên rất thích hợp cho người ở chế độ ăn kiêng. Để làm được những mẫu bún ngon. Phải trải qua cả quá trình tỉ mỉ từ bước chọn nguyên liệu, làm bột, tạo sợi đến phơi bún.
Đậu xanh chọn hạt chắc, tròn mẩy, loại bỏ những phần sâu bệnh. Ngâm nước để qua đêm, vớt ra đãi sạch vỏ rồi đem đi xay. Phải 4-5kg đậu mới nấu ra được 1 kg bún nên giá thành bún Song Thằn cũng vì thế mà khá cao.
Bún ra khi phơi khô thì đóng gói cẩn thận, giữ được rất lâu. Bún nấu canh bún, bún xào các loại topping đều cực kì ngon.
Tham khảo địa chỉ làng nghề truyền thống Bình Định này tại An Thái, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định
4. Rượu Bàu Đá:
Rượu Bầu Đá của Bình Định được mệnh danh là “Việt Nam đệ nhất tửu”. Rượu Bàu Đá vốn nổi danh từ xưa đến nay vì độ ngon “xuất thần” và quá trình nấu cực tỉ mỉ.
Rượu Bàu Đá nấu và chưng cất bằng nước giếng thôn Cù Lâm, xã An Lộc, An Nhơn. Nếu không phải nước từ giếng này thì khó mà nấu ra được vị rượu chuẩn. Rượu Bàu Đá có ba loại: rượu gạo, rượu nếp và rượu đậu xanh. Trong đó lại có nồng độ mạnh nhất là rượu đậu xanh, gần 50 độ.
Bàu Đá uống vào có vị cay nồng cực mạnh, uống đến đâu nóng đến đó nhưng hậu vị rất thơm ngon và ngọt. Không phải làm từ men hóa học nên uống say rồi sẽ không bị đau đầu. Đó là điều rất hay mà ít loại rượu có được.
Nhìn qua cốc rượu trong xanh
Tay người bưng uống môi mình lại say
Tiếng vang Bầu Đá là đây
Cờ đào áo vải lừng tay anh hùng.
Rượu Bàu Đá không chỉ được xếp vào những làng nghề truyền thống Bình Định trên các mặt báo mà còn đi vào thơ ca, đi vào đời sống người dân bình dị nhất. Bằng những chén rượu dâng cúng tổ tiên, những chung rượu mời bạn bè ngày họp mặt. Hay những bầu rượu làm quà tặng đậm ân tình người xứ Nẫu.
Địa chỉ: thôn Cù Lâm, xã Nhơn Lộc, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định
Top 5 các hoạt động vô cùng thú vị tại Hòn Khô
5. Gốm Vân Sơn:
Làng gốm Vân Sơn là một trong những làng nghề truyền thống Bình Định không chỉ đặc biệt mà còn là làng nghề cổ nhất lâu đời nhất còn tồn tại cho đến ngày nay của Bình Định.
5.1 Nguồn gốc gốm Vân Sơn
Gốm Vân Sơn được kế thừa và phát triển từ kĩ thuật gốm của người Chăm cổ. Màu sắc dung dị, hao hao màu gạch tháp, gợi nhớ về một miền xưa cũ. Làng gốm Vân Sơn chuyên các sản phẩm đất nung phục vụ đời sống bà con nhân dân. Ví dụ như niêu, lò, thạp, ấm, chum, chậu, heo đất,…
Cái nghề “làm giàu” từ đất tuy không quá nhiều tiền. Nhưng nó lại thể hiện sự chắt chiu, cần mẫn và sự ấm no bền vững của dân làng gốm. Ngày nay giới trẻ chú ý nhiều đến những sản phẩm thủ công, đồ đất.
Họ quay về sử dụng lại đồ đất và tạo nên những quán nước, quán ăn phong cách cổ xưa. Với niêu cơm đất, cá kho tộ đất,…Bán một chút kí ức về mái tranh bếp lửa, về bữa cơm đồ đất ngày xưa các bà các mẹ hay dùng.
5.2 Sự phổ biến gốm Vân Sơn ngày này
Làng gốm Vân Sơn vẫn đang miệt mài ngày đêm tạo ra những sản phẩm chất lượng. Phục vụ toàn thể bà con khắp đất nước. Những chuyến xe chở gốm Vân Sơn vẫn ngày ngày chạy trên khắp nẻo đường. Nuôi sống biết bao người dân Vân Sơn tần tảo.
Những làng nghề truyền thống không chỉ làm giàu đẹp thêm văn hóa địa phương. Mà còn làm dày thêm những trầm tích lịch sử. Côi nguồn theo năm tháng cũng bám rễ chắc vào đời sống tinh thần của dân tộc. Càng làm tôn lên sức mạnh tinh thần, tình yêu quê hương đất nước trong mỗi cá nhân chúng ta. Thích Tours xin cảm ơn các bạn đã luôn theo dõi và ủng hộ. Hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo nhé!
